Macht & kracht; de KLH model 23

Ik ben altijd groot fan geweest van Amerikaanse speakers, zowel East-coast als West-coast varianten. In de verzameling zitten toch vooral de oostelijke merken zoals Acousstic Research, Dynaco en KLH.

Als je een verzamelaar bent zoals ik, dan weet je dat met name KLH verdomd lastig is om op de kop te tikken in Nederland. Ik denk dat ze domweg te weinig spul hebben afgezet in ons kikkerlandje en ze daarom relatief zeldzaam zijn, terwijl ze in de VS met grote aantallen zijn verkocht.

Groot was mijn verbazing dan ook dat ik op een relatief onopvallende advertentie op MP stuitte. Het bleek om een paar KLH model 23 te gaan. Voor de kenners; dit is 1 van de meest gewilde modellen op de model 6 en 5 na. Waarom? Omdat deze een prachtige zware fineerkast hebben EN beschikken over de 12 inch (eigenlijk 11) woofer met extra zware motorstructuur. Dezelfde dus als topmodel 6! Dat betekent dus een zware jongen met een flinke bas in z'n stem.

De meneer uit Noord-Holland was erg aardig en was al lang blij dat ze naar een liefhebber toegingen. Een snelle inspectie toonde ze in redelijke conditie, maar in 1 van de woofers zat een perforatie helaas. Ook waren de frontjes niet echt mooi meer. Reparatiewerk voor de boeg dus.

Thuis aangekomen eerst deze loodzware lummels aangesloten op de Saba MI215. Niet slecht! Alle drivers werken, maar er mist duidelijk hoog en sprankeling. Deze tweeters kunnen veel meer weet ik uit ervaring.

Eerst de woofer onder handen nemen, dat gat moet gerepareerd worden. De oude koffiefiltertruc! Men neme een koffiefilter, knipt daar een mooi rond vlak uit en lijmt dit netjes aan de ACHTERkant op het gat. Daarvoor had ik het conusmateriaal al voorzichtig aan de achterkant terug naar voren geduwd zodat het gat al grotendeels weer dicht was. De gebruikte lijm is afkomstig van Good Hifi  (speakerrepairshop.nl) en verbind zeer goed en blijft flexibel. Eindresultaat was niet het mooiste, maar functioneel is de woofer weer 100%. 

Aan de bovenkant het gaatje in de woofer. De cijfers geven het gewicht van de conus aan

Eenvoud (foto: audiokarma.org)

Op naar de filters. Deze 23's hebben 1 van de meest simpele filters die je tegen kan komen (op de Dynaco A25 na dan); 1 crossover cap van 4 uf voor de tweeter en 1 spoel voor de woofer.

Ik heb hiervoor een Dayton audio precision cap gebruikt.

Daarna het houtwerk behandelen met mijn walnootolie - bijenwas mix, altijd een heel dankbaar karweitje en het ruikt nog lekker ook. Kijk eens wat een mooi fineer! Helaas blijven er nog wel wat vlakken zichtbaar op de bovenkant, daar moet ik nog een goeie methode voor zien te vinden (suggesties zijn welkom!)

Daarna waren de frontjes aan de beurt. De stof aan de voorkant was al aan het vergaan, maar de onderlaag was vreemd genoeg nog goed. Met een beetje rommelen lukte het me om het frontdoek er af te krijgen en het semi-transparante achterdoek te laten zitten. Dat ziet er niet gek uit! Mooi laten zo, ook wel eens lekker een makkie zo 😄

Nog even een luisterimpressie dan. Met het nieuwe filter is het bekende KLH geluid terug. Heerlijk helder geluid zonder vermoeiend te zijn, hoe doen ze dat toch?

Wat me wel gelijk opvalt is de zware bas van de 12 inch woofer. Wat wil je ook met zo'n zware conus! Hij dreigt daarom wat door te schieten en wat 'log' te klinken. Het is zeker geen snelle woofer, in dit geval kun je beter de Model 17 nemen, die is wat kwieker. Maar wil je bulderen dan is de 23 onverslaanbaar. Alsof Godzilla in je huiskamer staat te stampen!

Gitaarmuziek gaat hem met die fijne tweeters prima af evenals Jazz en klassiek. Dance en electronic klinken overdonderend door de dikke woofer, maar over het algemeen is dit een fijne vriendelijk warme speaker en eigenlijk een prachtig voorbeeld van dat warme seventies geluid. Ja, niks meer aan doen zo en lekker luisteren voor de openhaard....😴